December 2020 is aangebroken. Een maand waarin traditiegetrouw wordt teruggekeken en de balans wordt opgemaakt. Welke successen zijn er behaald en welke learnings nemen we mee naar volgend jaar? Vanwege het coronavirus kijkt iedereen terug op een erg bewogen en uitdagend jaar. Het virus had uiteraard ook invloed op de transitie in de sport. Zo werd een groot deel van het transitie- en innovatiebudget beschikbaar gesteld voor het Corona Noodfonds voor de Sport, waardoor een aantal projecten niet door kon gaan. Maar van stilstand is geen sprake geweest. Deze crisis dwong – en dwingt – ons tot creativiteit, anders denken en innoveren. Hierdoor zijn er binnen de transitie in de sport ook in 2020 weer mooie resultaten geboekt.
Voordat we verder inzoomen op de resultaten van 2020 kijken we nog wat verder terug. Want waar komen we met de transitie ook alweer vandaan? Wat zijn binnen deze beweging de doelen en ambities? Sinds de start van de transitie in de sport in 2016 heeft het programma zich ontwikkeld tot een brede beweging met als belangrijkste doel het creëren van een toekomstbestendige sportinfrastructuur en een georganiseerde sport, die in staat is in te spelen op de snel veranderende sportwereld en behoeftes van de sporter van vandaag. Dat is nodig, want hoewel er in Nederland steeds meer mensen sporten neemt het marktaandeel verenigingsleden af.
Om deze doelen te behalen wordt er sinds 2018 in het Bestedingsplan van NOC*NSF ook budget beschikbaar gesteld voor transitie en innovatie in de sport. Het ‘Maatwerkbudget innovatie’, beter bekend als het innovatiefonds, is bedoeld om sportbonden te helpen een doorbraak te realiseren in het ontwikkelen en implementeren van nieuwe producten en diensten passend bij de vraag van de sporter van vandaag. Het ‘Maatwerkbudget transitie’ is de afgelopen jaren gebruikt om collectieve vernieuwing en ontwikkeling in de sport te bevorderen en versterken. Zo is onder andere NLsport opgericht. Een samenwerkingsinitiatief van NOC*NSF en bonden met het doel de transitie in de sport aan te jagen.
Onder de vlag van NLsport hebben zich de afgelopen jaren allerlei activiteiten en projecten ontplooit om de transitie in de sport te verbreden en versnellen. Al deze initiatieven zijn terug te brengen tot de drie bouwstenen van de transitie in de sport: innoveren, optimaliseren en stimuleren. Wat er binnen die bouwstenen in 2020 is gebeurd lees je hieronder.
Dat sportbonden boordevol ideeën zitten voor de ontwikkeling van innovatieve producten of diensten blijkt wel uit het feit dat er dit jaar vanuit het Innovatiefonds in totaal 2,3 miljoen euro is toegekend aan sportbonden. In 2020 kregen 32 sportbonden een toekenning waarmee zij hun innovatieve ideeën tot uitvoer konden brengen. Voorbeelden van projecten waarmee sportbonden na de eerste tranche aanvragen van start zijn gegaan vind je hier.
Ook bij de Sportinnovatiestudio hebben ze niet stilgezeten. Door de komst van het coronavirus moest er snel worden geschakeld van offline naar online, om sportbonden te kunnen blijven inspireren te innoveren of te begeleiden bij concrete projecten. Ter vervanging van de reguliere meet-ups gingen in mei de Sportinnovatie Talks van start. Inmiddels hebben er 19 live Sportinnovatie Talks plaatsgevonden met experts van binnen en buiten de sport. Daarnaast werd dit jaar het minimal viable product van Vraag De Club gelanceerd. Met deze tool kunnen sportclubs hun leden makkelijk laten meepraten- en beslissen over verenigingszaken. Ook zijn er in samenwerking met de Nevobo en de KNHB mooie eerste stappen gezet binnen het smart scheduling project, dat zich richt op de vraag of Artificial Intelligence kan helpen tot een betere competitie-indeling te komen. Meer informatie over alle activiteiten van de Sportinnovatiestudio in 2020 vind je op hun website.
Eind mei 2020 werd de pilot rondom het multisportplatform SportOn afgerond. Die pilot bood veel aanknopingspunten voor doorontwikkeling, maar vanwege het coronavirus was het niet mogelijk om het platform draaiende te houden. Wel ontstond er veel ruimte voor gesprekken met alle betrokkenen en sportbonden. Daaruit bleek dat er nog steeds veel vraag is naar ondersteuning bij en kennisdeling op het gebied van flexibel sportaanbod, passend bij de wens van multisporters. Om die reden zal SportOn zich in 2021 verbreden tot een label waaronder alle kennis en kunde rondom flexibel sportaanbod samenkomt. Daarvan zal het platform SportOn nog steeds onderdeel zijn, maar we zullen ook meer aandacht besteden aan het verkennen van de markt, kennisdeling en treden op als sparringpartner. Afhankelijk van de hulpvraag en behoefte van een bond of gemeente bieden we zo ondersteuning op maat.
In 2020 is er ook gewerkt aan de oprichting van het Nationaal Fonds voor de Sport. Door de coronacrisis liep ook dit traject wat vertraging op. Diezelfde crisis maakte ons er tegelijkertijd nog meer van bewust dat sport en bewegen van groot belang zijn voor onze gezondheid en sociale participatie. Daarmee werd ook de noodzaak voor de oprichting van het Nationaal Fonds voor de Sport onderstreept. Het doel van dit fonds is om meer vermogen, voornamelijk geefgelden, richting de sport te bewegen om daarmee sportinitiatieven met sociale inclusie als uitgangspunt te ondersteunen en stimuleren. Tijdens de ALV van NOC*NSF op 16 november 2020 is besloten dat een vervolg wordt gegeven aan de oprichting van het Nationaal Fonds voor de Sport en is daarvoor budget beschikbaar gesteld. Daarmee zal in 2021 worden toegewerkt naar de officiële oprichting.
Het Masterclassprogramma Data & Analyse was al vol in ontwikkeling, maar door het coronavirus werden live bijeenkomsten onmogelijk. Doordat er snel werd geschakeld kon de Masterclass volledig digitaal worden georganiseerd. Een mooie uitdaging met het voordeel dat er meer deelnemers tegelijkertijd konden deelnemen. Uiteindelijk deden er 34 medewerkers van 22 verschillende organisaties – met name sportbonden – mee. In dit artikel lees je over hun ervaring. De vraag van sportbonden naar kennisdeling en een upgrade in kennis en vaardigheden, met name rondom het onderwerp datamanagement, blijft hoog. In 2021 zullen op dat gebied dus verdere stappen worden ondernomen.
Ongeveer twee jaar geleden ging vanuit het project shared services van NLsport de pilot collectieve inkoop van start. En met succes. Dankzij de pilot kunnen we met zekerheid zeggen dat sportbonden door collectief in te kopen fors geld kunnen besparen. We zijn binnen de sport bovendien gegroeid in onze inkoopvolwassenheid. Meer over de kracht van collectieve inkoop in de sport lees je in het e-magazine Sport & Ondernemen dat afgelopen zomer werd gepubliceerd. Nu het besparingspotentieel van collectief inkopen is bewezen, is het van belang dat de geleerde lessen en potentie worden geborgd en een goede plek krijgen binnen de georganiseerde sport.
In oktober 2019 startte de tweede generatie Frontrunners van NLsport. Dit team van jonge, ambitieuze professionals werkzaam bij een sportbond of NOC*NSF hebben als doel de transitie in de sport aan te jagen. Dat doen ze door kennis te vergaren en die met elkaar en de sportwereld te delen. Zo organiseerden de Frontrunners dit jaar meerdere doorbraaksessies, gaven ze via hun blog tips over effectief online brainstormen en deelden ze daar ook goede voorbeelden van cocreatie en community management in de sport.
In deze terugblik ligt de focus op de bijdrage aan de transitie in de sport vanuit het Innovatiefonds en de projecten van NLsport. We zijn trots op de stappen die in 2020 zijn gezet. De pragmatische werkwijze leidt tot concrete activiteiten en inzichten waar we bonden en NOC*NSF mee kunnen ondersteunen. Uiteraard omvat de transitie in de sport nog veel meer dan alleen deze activiteiten. De georganiseerde sport is onmiskenbaar in ontwikkeling. Het voornemen voor 2021 is dan ook om de gehele transitiebeweging beter zichtbaar te maken, te zorgen voor meer verbinding en samenhang zodat we samen nog meer impact kunnen maken. Met elkaar zetten we de benodigde stappen richting een toekomstbestendige sportinfrastructuur.
Het is dan ook positief dat er ook in 2021 budget beschikbaar is gesteld om transitie en innovatie te faciliteren, stimuleren en waar nodig zelf het initiatief te nemen. Juist deze tijd biedt de kans om een snelle ontwikkeling door te maken. Met de aanbevelingen van Berenschot als basis – die momenteel bezig zijn met een onderzoek naar de impact van rubriek 4 – gaan we in 2021 met elkaar aan de slag om de volgende fase van de transitie in de sport vorm te geven. Met verenigde krachten op naar een toekomstbestendige sportinfrastructuur!
Ontvang de nieuwsbrief over de transitie in de sport.
